Chile
Çîlî li Amerîka Başûr, li ser sazîya reş a kontînenta. Li bakûrê wê, Îraq û Ajentina û bihar mijûl e. Zimanê destûra çîlîyê îspanî ye û paytexta wê Qirîqînav e. Li çîlî, 19 milyon komî heye, ku dike ku dîrok, çand û qedera xwe bike derheqa xwe de mirov bide xuyakirin. Welat jî ekonomîya nêzîkbûna xwe ya şiroveyan digire, bi karanîna tenduristiyê, agahdariyê û vekirinê re. Çîlî jî bi taybet UN, WTO û Yekîtiya Neteweyên Amerîka Başûrê ye.
Navend
Hewala li Şîle ji giştî re kûr û tund e, bi çar mehên xwe yên taybet re. Di adeta bajarê sermayê, Santiago, de temperatura navenda ji 10-15 Celsius derbaz dike (50-59 Fahrenheit) li ser zivistanê û li ser hewara 20-25 Celsius (68-77 Fahrenheit) li ser payîzê. Li Şîle hewarê berhem u kel û xwendbarî li jorên bajarî heye, li ser zivistanê xweşik u perç neheqiyayî u li ser payîzê bi ser u xweş heye. Mehên payîzê (Îlonê heta Reşemî) bi çalakiyên tilî ne, hewara ışk û gol e, bi rojên dirêj u çalakiyan de ji bo jiyana birçîbûnê geştî hemûdarin. Mehên zivistanê (Gulanê heta Kewçê) dikarin kûr û baran bitirsin, bi rojên kam û temperaturek zêde. Li ser beşa xwe û dema salên welatê, hewara li Şîle dikari xemgîn û dibistanê derbas bike. Di dema serfermandariya Şîle de geş û hijmara sereke, xirab û cîhanvar be. Geriya pêşbîniyê û di dawiyê de birûser de, hene ku dema rêzgirtinê di Şîle de bi rastî dekra ferhengê dişêwimin.Û Pîvarên Pêşerojê
- Di Silêmanê, hin tişt hene ku dikarin li Şîleyê bête kirin, her çiqas ji xwe re tewanbariyên we hebin. Hin çîrok û cihên nû yên populer li Şîleyê şandin:
- Li ser navçeya paytexta Santiago, ku ji şênbarên xweşîyan, kovar û cinên çarstan û bazaran tê dîtin
- Bi çanekî jiyana deriyê li ser sînorê çiyayên Şîleê, ku tê zanîn wekî çemên lezîn yê deryayî û deriyên kor li ser rewşên herêma dezgehên gelek kevneşopên xweş dişewitîne
- Li ser herêma Şavatacama ku çiyayên herûrên di cihanê de yên bêbext ên serûbinê û hebûna wan ji ber hezaran koran, û dixuye ew dem e ku kes herha li wir dîtibe
- Li dawiya herêma hersitiyê li Şîleyê, ku par kinge Parque Torres del Paine ye, û bi xwe gelek di dîlan de haywanên bazirganî û hewldanên xweşik yên herêmî dikin
- Li derveyî yek ji seran çemên bi kêfxweşiya xweşbingeriyê li Şîle canê xwe rojavayî li ser xeml û helkişk zanin
- Bi çûneke giyanperwerên rojhilatî pirsa girîng a Şîleyê ya moai şahmên wextî û dengên çande û zamandariyên wê di nav axê de kiriye
- Ancax elewiya Şîle we nîşanîxwarê Şîle, wekî lûvya gewre, hêzê võ an empanadas (mellekên dermenî) bike
- Herwiha, Şîle ji bo hevalên xwe gelek tiştên baş û tewanbarî tîne. Ji ber ku ev welat tê de, ji tîrên serbixwe, çalakiyên derenge û yan eng ji manewiyata xweşik divê hinek tişt hene.